Άγιος Ιωάννης ο Ελεήμων (555μ.Χ. – 619μ.Χ.)

Γεννήθηκε το 555μ.Χ. στην Αμαθούντα της Κύπρου (σημερινή Λεμεσός). Οι γονείς του Επιφάνιος και Ευκοσμία, ήταν άνθρωποι ευσεβείς και επιφανείς, μάλιστα ο πατέρας του, για την αρετή του, έγινε Έπαρχος της Κύπρου. Σε ηλικία 15 ετών «θείᾳ οικονομίᾳ» είδε σε όραμα την «ελεημοσύνη» του Δεσπότη Χριστού, χάρη της οποίας κατέβηκε από τους Ουρανούς και σαρκώθηκε για να λυτρώσει τον άνθρωπο. Έκτοτε, η ελεημοσύνη και η ευσπλαχνία διαπότιζαν όλη του τη ζωή.

Αφού ολοκλήρωσε τις σπουδές του, παρά τη θέληση του, για να μη γίνει παρήκοος προς τους γονείς του, παντρεύτηκε και απέκτησε οικογένεια. Πολύ πρόωρα όμως απεβίωσαν η σύζυγος και τα παιδιά του. Ο άγιος δέχτηκε τα συμβάντα ως ευλογία από το Θεό. Εμοίρασε όλη την περιουσία του στους φτωχούς και αφιερώθηκε στην ευεργεσία κάθε πονεμένου που απευθυνόταν σε αυτόν για βοήθεια.

Η φήμη της ελεήμονος προσφοράς του και η αγάπη των αμέτρητων ωφεληθέντων, έφτασε μέχρι τον Αυτοκράτορα Ηράκλειο, ο οποίος, το 610μ.Χ. τον εξεβίασε να λάβει το θώκο του Πατριαρχείου Αλεξανδρείας που είχε χηρέψει. Παρά τη θέλησή του, αναγκάστηκε να δεχτεί για χάρη του λαού, που διακόνησε μέχρι την τελευτή του.

Ήταν ταπεινός και εύσπλαχνος για φτωχούς και άρχοντες, ορφανά, χήρες, κατατρεγμένους, ελεύθερους, δούλους, γνωστούς, αγνώστους, εχθρούς, εθνικούς, στεριανούς, ναυτικούς, αλλοεθνείς.

1. Πολέμησε τις αιρέσεις και ιδιαίτερα τον μονοφυσίτη πατριάρχη Αντιοχείας Πέτρο τον Γναφέα.

2. Ίδρυσε δεκάδες ναούς (63) και δύο μοναστήρια.

3. Έκτισε για τους φτωχούς, ξενοδοχεία, νοσοκομεία, πτωχοκομεία και σπίτια.

4. Υπερασπιζόταν το δίκιο των φτωχών στα δικαστήρια. Συνέδραμε τους δικαστές, ώστε να μην δέχονται δώρα και να κρίνουν δίκαια τους αιτούντες δικαιοσύνη.

5. Συνέδραμε τους καταδιωχθέντες Σύρους από τους Πέρσες κατακτητές.

6. Μετέστρεψε στην Ορθόδοξο Πίστη, πολλούς εθνικούς επιφανείς και λαϊκούς.

7. Ευεργετούσε μεγαλοψύχως δίνοντας πολλά παραπάνω από τα ζητούμενα. Με τη θερμή του προσευχή ο Θεός απαντούσε θαυματουργικά.

8. Έκανε αμέτρητα θαύματα, ενόσω ζούσε αλλά και μετά την κοίμηση του.

9. Επί των ημερών του, η ειρήνη επετεύχθη στην πολυτάραχη περιφέρεια της Αλεξάνδρειας.

Είπε ο Άγιος ότι: «πραγματικοί άρχοντες δεν είναι οι διακεκριμένοι του κόσμου, αλλά οι πτωχοί που θα μας βοηθήσουν να εισέλθουμε στη Βασιλεία των Ουρανών».

 Έλεγε ο λαός για τον Άγιο: «Ό,τι είναι ο Νείλος για την Αίγυπτο, είναι ο Άγιος Ιωάννης για τους πτωχούς».

Ο Άγιος Ιωάννης ο Ελεήμων ετελεύτησε το 619μ.Χ. σε ηλικία 64 ετών.

Τη μνήμη του εορτάζουμε στις 12 Νοεμβρίου.


[Πηγή: Ο Μέγας Συναξαριστής (της Ορθοδόξου Εκκλησίας). Έκδοση 1971 – Τόμος 11ος – Σελίδα 347 έως 388].

Ἀπολυτίκιον. Ἦχος πλ. δ’.


Ἐν τῇ ὑπομονῇ σου ἐκτήσω τὸν μισθόν σου Πάτερ Ὅσιε, ταῖς προσευχαῖς ἀδιαλείπτως ἐγκαρτερήσας, τοὺς πτωχοὺς ἀγαπήσας, καὶ τούτοις ἐπαρκέσας. Ἀλλὰ πρέσβευε Χριστῷ τῷ Θεῷ, Ἰωάννη Ἐλεῆμον μακάριε, σωθῆναι τὰς ψυχὰς ἡμῶν.


Κοντάκιον. Ἦχος β’. Τὰ ἄνω ζητῶν.


Τὸν πλοῦτον τὸν σόν, ἐσκόρπισας τοῖς πένησι, καὶ τῶν οὐρανῶν, τὸν πλοῦτον νῦν ἀπείληφας, Ἰωάννη πάνσοφε· διὰ τοῦτο πάντες σε γεραίρομεν, ἐκτελοῦντες τὴν μνήμην σου, τῆς ἐλεημοσύνης ὦ ἐπώνυμε.

Μεγαλυνάριον.


Ἐλεημοσύνης ὁ ποταμός, ὁ τῆς εὐσπλαγχνίας, διανέμων ἐπιρροάς, καὶ καταπιαίνων, ἀπόρων τὰς καρδίας, ὁ μέγας Ἰωάννης, ὑμνολογείσθω μοι.